Tygodnik NIEDZIELA rzeszowska 2020-12-20
80 lat temu, 12 grudnia 1940 roku o godz. 005, ks. Adam Kozłowiecki SJ (1911-2007) wraz z innymi więźniami z Polski, wśród których byli księża i zakonnicy, przekroczył bramę niemieckiego obozu koncentracyjnego w Dachau k. Monachium. Otrzymał numer 22 187. Obóz w Dachau był głównym miejscem eksterminacji duchowieństwa. Niemcy osadzili w nim duchownych z obozów w Auschwitz, Buchenwald, Gusen, Mauthausen, Sachsenhausen i innych. Polscy księża stanowili w Dachau największą grupę, więcej niż połowę więzionych tam duchownych. W Dachau przebywało do wyzwolenia 29 kwietnia 1945 roku przeszło 2794 duchownych, w tym 1773 kapłanów z Polski. Poniosło tam śmierć 799 duchownych z Polski, 68 zostało zwolnionych przez władze hitlerowskie, a 818 doczekało się chwili oswobodzenia. W Dachau było więzionych 70 jezuitów polskich, spośród których zmarło 23 (10 księży, 9 kleryków i 4 braci zakonnych). 29 kwietnia 1945 roku ks. A. Kozłowiecki SJ doczekał wyzwolenia obozu w Dachau, które – podobnie jak inni polscy księża – przypisał wstawiennictwu św. Józefa.
W 2008 roku za namową ks. profesora Ludwika Grzebienia SJ (zm. 2020) i za zgodą środowiska naukowego Akademii Ignatianum w Krakowie, w wydawnictwie WAM ukazało się trzecie wydanie jego książki: Ucisk i strapienie. Pamiętnik więźnia 1939-1945. W tym samym roku została powołana Fundacja im. Ks. Kard. A. Kozłowieckiego SJ „Serce bez granic” z siedzibą w Hucie Komorowskiej, Muzeum imienia Kardynała otwarto trzy lata później (Fundacja rozpoczynała swoją działalność mając solidne podstawy merytoryczne właśnie dzięki zaangażowaniu ks. prof. L. Grzebienia SJ, wybitnego historyka i badacza dziejów Towarzystwa Jezusowego oraz czynnie działającego kierownika Zakładu Historii Kultury Chrześcijańskiej w Instytucie Kulturoznawstwa AIK, ks. dra hab. Stanisława Cieślaka SJ, prof. AIK).Materiały pielęgnowane i opracowywane przez środowisko naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie inspirują od 13 lat Fundację (cardinalekozlowiecki.pl), która organizuje różne inicjatywy o charakterze kulturalnym, edukacyjnym, oświatowym i społecznym w Polsce i za granicą, propagując pamięć i dokonania tego wielkiego człowieka „wystawionego na próbę człowieczeństwa, wiary, kapłaństwa” (Piotr Latawiec, Ksiądz Kardynał Adam Kozłowiecki SJ (1911-2007) – wielki człowiek Kościoła, „Fides – Biuletyn Bibliotek Kościelnych”, nr 1-2 (32-33) / 2011, s. 187).
Dzięki ks. prof. L. Grzebieniowi SJ doszło do nagrania fragmentów wspomnień obozowych, czytanych przez m.in. s. Oktawię Kozłowiecką OSU, bratanicę ks. A. Kozłowieckiego, ks. Jakuba Kołacza SJ, ks. dra Tomasza Atłasa – Dyrektora Krajowego Papieskich Dzieł Misyjnych, o. Kazimierza Szymczycha SVD – Sekretarza Komisji Episkopatu Polski ds. Misji, a także włodarzy województwa podkarpackiego i innych. Audycje można było usłyszeć w rozgłośniach Polskiego Radia Rzeszów, Katolickiego Radia Via i Radia Leliwa. cd w gazecie …
K. Cesarz